Hoofdstuk 3 Aanleiding en doel structuurvisie

In de PRS is het plangebied "Vogelenzang" aan de zuidoostkant van de kern Rhenen geheel binnen de rode contour opgenomen. Op deze locatie bevonden zich voorheen onder meer een kalkzandsteenfabriek en een busremise van Connexxion, welke beide inmiddels zijn verdwenen. Een groot deel van deze herontwikkelingslocatie zal worden ingevuld met nieuwe woningbouw, waarvoor de planvorming reeds in een vergevorderd stadium verkeert. Over deze planvorming vindt al langere tijd intensief overleg plaats tussen onder meer gemeente, provincie en ontwikkelaar.

Tussen het plangebied "Vogelenzang" en de rivier de Rijn is in de PRS een (“reguliere”) ecologische verbindingszone opgenomen. Tevens is dit gebied onderdeel van de Robuuste Verbindingszone Veluwe – Utrechtse Heuvelrug c.q. Blauwe Kamer – Palmerswaard. Teneinde deze verbinding (letterlijk) voldoende ruimte te geven om ook goed te kunnen functioneren als belangrijke schakel in de te realiseren robuuste verbinding tussen de Veluwe en de Utrechtse Heuvelrug is de gemeente Rhenen op verzoek van de provincie bereid gebleken de plangrenzen van het nieuwe woongebied "Vogelenzang" zodanig te wijzigen dat dit woongebied aan de kant van de rivier kleiner wordt. In ruil daarvoor zal het woongebied aan de oostkant richting zandwinplas ten koste van de Ecologische Hoofdstructuur (EHS) - nagenoeg - evenredig groter worden. Met deze uitruil van gronden zal de beoogde robuuste verbindingszone tussen de Veluwe en de Utrechtse Heuvelrug (in casu de verbinding tussen Blauwe Kamer en Palmerswaard) ter plaatse van deze smalle doorgang aanzienlijk meer ruimte krijgen en kunnen worden ingericht voor gebruik door onder meer het edelhert, waarmee een belangrijke barrière in deze verbindingszone kan worden weggenomen . De hiermee te realiseren winst voor de EHS is per saldo beduidend groter dan het verlies dat voor de EHS moet worden geïncasseerd met het inleveren van EHS-gronden (bestaande natuur) ten oosten van het plangebied (gedeeltelijk begroeide plasoever) ten behoeve van de bouw van enkele woningen aan de rand van de zandwinplas. In het ecologisch onderzoek dat in het kader van het bestemmingsplantraject voor de beoogde ontwikkelingen is uitgevoerd, is onder meer aangegeven dat de concreet aanwezige natuurwaarden op de bedoelde plasoever relatief laag zijn. Voorts is aangegeven dat met de realisering van enkele woningen langs deze plasrand in ieder geval voorkomen wordt dat de zandwinplas en het omliggende waardevolle gebied gemakkelijk openbaar toegankelijk wordt vanuit de nieuwe woonwijk.

De in de PRS opgenomen flexibiliteitsbepalingen (touwtje en afwijkingsbevoegdheid), die in de PRV zijn vertaald in een ontheffingsmogelijkheid voor Gedeputeerde Staten (in casu artikel 4.1, lid 5), kunnen in situaties als deze, waarbij EHS-gronden (dat wil zeggen gronden met ecologische kwaliteiten) in het geding zijn, niet worden toegepast . Daarom is voor dit specifieke geval formeel een partiële herziening van de PRS/PRV noodzakelijk.

Met deze structuurvisie wordt voorzien in de noodzakelijke aanpassing van de in de PRS/PRV ter plaatse van deze locatie opgenomen rode en groene contour. Door een uitwisseling van gronden aan de zuid- en oostkant van het plangebied "Vogelenzang" kan enerzijds een hinderlijke barrière worden weggenomen in de voorgestane robuuste (zuidelijke) verbinding met doelsoort edelhert tussen de Veluwe en de Utrechtse Heuvelrug en kan anderzijds ook optimaal invulling worden gegeven aan de ter plaatse beoogde nieuwe woningbouwlocatie.